12 tips om als ondernemer grip te houden op jouw begroting in 2024

Het opzetten, volgen en bijsturen van een begroting is niet alleen een feestje van de financials in jouw onderneming. Zorg ervoor dat alle afdelingen bij het begrotingsproces worden betrokken en verantwoordelijkheden hebben bij de begroting. Het gaat tenslotte om de toekomst van de gehele onderneming, niet alleen over finance. Houd rekening met de lange termijn doelstellingen van de gehele onderneming.

Een begroting is gebaseerd op het doorrekenen van verwachtingen. Deze verwachtingen kunnen continu veranderen en daarom gaat het vaak om de hoofdlijnen. Een globaal beeld kan op een later moment beter worden bijgesteld. De hoofdlijnen moeten direct duidelijk zijn en mogen niet ondergeschikt raken aan de details.

De enige constante in het bedrijfsleven is verandering en er zijn altijd mee- en tegenvallers. Om op koers te blijven is het verstandig om een actieplan aan de begroting te koppelen. Tip is om één verantwoordelijke aan een actie te koppelen en de actie niet te ver weg in tijd te leggen. Met kleine stapjes bereik je het grootste resultaat.

Ga na of de financiële uitwerking van jouw plannen haalbaar en financierbaar zijn. Houd hierbij rekening met maximale capaciteiten van bijvoorbeeld personeel en machines en actuele marktontwikkelingen waaronder de orderportefeuille. Houd ook rekening met de financiers. Willen zij jouw plannen financieren en onder welke voorwaarden?

Een goede begroting voor jouw onderneming bestaat naast de opbrengsten en kosten (resultatenrekening) uit een balans- en liquiditeitsprognose. Zo krijg je als ondernemer inzicht in het resultaat, de kasstromen, de investeringen en liquiditeitsbehoefte.

Begroot niet alleen euro’s en zorg er dus voor dat de begroting bestaat uit volumes (stuks, uren, kilometers) en tarieven. Deze variabelen kun je beschrijven als kengetallen, zoals productiviteit en bezettingsgraden. Hiermee concretiseer je (omzet)groei en kunnen variabelen worden doorgerekend in bedragen in euro’s, zodat later de verschillen tussen prognose en werkelijkheid beter kunnen worden geanalyseerd. Door de hoeveelheden toe te voegen wordt het beoordelen van de haalbaarheid een stuk eenvoudiger.

Om de effecten van financiële risico’s, oftewel mee- en tegenvallers, inzichtelijk te maken werk je idealiter met scenario’s. Hiermee werk je verschillende toekomstbeelden uit en breng je hiervan de financiële uitwerkingen in beeld. Scenario’s motiveren je om na te denken over een plan voor onvoorziene gebeurtenissen, zoals teruglopende omzet, lagere marges en later betalende debiteuren. In welke scenario’s ontstaat de maximaal toegestane financieringsbehoefte en hoe realistisch zijn deze scenario’s? Het uitwerken van scenario’s vergt tijd maar het vergroot je flexibiliteit en anticipatievermogen.

Een begroting is gebaseerd op verwachtingen. Om later een goede analyse te kunnen maken van de verschillen tussen begroting en werkelijkheid is het belangrijk om de uitgangspunten van de begroting op te schrijven.