Nieuws & Blogs

Vakantie van een werknemer in coronatijd

Joyce de Graaff | 11-nov-2020 13:22:47

Wel of geen coronavirus: werknemers hebben evengoed recht op vakantie. Werkgevers zien door vakanties in coronatijden verschillende vragen op zich afkomen. Hoe dienen zij namelijk om te gaan met een werknemer die op vakantie gaat naar een code geel, oranje of rood gebied? Dient het loon gewoon doorbetaald te worden wanneer een werknemer een ziekte oploopt tijdens de vakantie en/of een quarantaineperiode tegemoet gaat? En wat als een werknemer op vakantie gaat naar een land waarvan het reisadvies tijdens het vakantieverlof verandert in oranje of rood? In dit blog gaan we onder meer in op deze specifieke situaties en beschrijven we hoe jij als werkgever kunt omgaan met vakanties van werknemers in coronatijd.

Code geel

De werknemer mag per 15 juni jl. gaan reizen naar landen met reisadvies code geel. Code geel betekent “let op, veiligheidsrisico’s”. Wijs de werknemers erop dat de situatie rond het coronavirus in elk land, ook waar sprake is van code geel, elk moment kan veranderen. Bij een nieuwe uitbraak kunnen landen strenge maatregelen nemen, zoals het afsluiten van gebieden en het sluiten van grenzen. Dat kan heel snel gaan. Het is aan de werknemer of hij of zij dit risico wil nemen. Een repatriëringsoperatie door de overheid ligt niet voor de hand omdat de werknemer zelf het risico heeft aanvaard door naar het buitenland te reizen.

Of code geel in de risicosfeer valt van de werknemer is nog de vraag. Reizen naar landen met code geel wordt immers door de overheid niet ontraden. Dat kan anders zijn als er bijvoorbeeld al signalen waren dat code geel zou kunnen wijzigen in code oranje. Het zal uiteindelijk aan de rechter zijn om hier een oordeel over te geven.

Code geel wijzigt in oranje of rood

In het geval dat een werknemer naar een gebied is afgereisd met code geel, maar de code verandert plotseling naar code oranje of rood, dan dient de werknemer zo snel mogelijk naar Nederland terug te keren. Indien het land, het gebied of de stad waarin de werknemer zich bevindt in lockdown gaat, dan blijft de werknemer op de bestemming totdat er weer gereisd mag worden. De werknemer dient vervolgens op grond van de RIVM-richtlijnen, bij terugkeer uit een code oranje gebied 10 dagen in (thuis)quarantaine te gaan. Indien de werknemer direct terugkeert naar Nederland bij wijziging van code geel naar oranje of rood, geldt een loondoorbetalingsplicht gedurende de (thuis)quarantaine.

Werknemer heeft corona opgelopen

Indien de werknemer tijdens de vakantie corona heeft opgelopen, meldt de werknemer zich ziek bij de werkgever. De werknemer dient vervolgens de betrokken instanties, zoals de GGD en de lokale instanties van het land waar hij verblijft, in te lichten. Wanneer de werknemer willens en wetens het risico neemt om naar een land af te reizen met reisadvies code geel, kan de aanvullende loonbetaling van bijvoorbeeld 70% naar 100% bij ziekte worden geweigerd, als de werknemer ten gevolge van de reis ziek is geworden. Zo heeft bijvoorbeeld Transport en Logistiek Nederland (TLN) kenbaar gemaakt dat dit valt onder artikel 16 onder 2 van de CAO Beroepsgoederenvervoer. Controleer hiervoor de CAO en arbeidsovereenkomst.

Loondoorbetalingsverplichting

Onder meer is van belang dat de hoofdregel van artikel 7:628 BW per 1 januari 2020 is gewijzigd en luidt: geen arbeid, toch loon, tenzij de werkgever kan aantonen dat het niet werken in redelijkheid voor risico van de werknemer behoort te komen.

De werkgever heeft dan ook geen loondoorbetalingsverplichting indien de werknemer niet terug kan keren van diens vakantie als sprake is van code oranje of rood. Ook niet wanneer de werknemer bij thuiskomst in quarantaine moet. Het overheidsadvies blijft dat dergelijke vakantiereizen voor eigen risico zijn. De werknemer moet zich er bewust van zijn dat, bij eventueel niet kunnen terugkeren of een quarantaineverplichting, dit in de risicosfeer van de werknemer ligt. De werkgever hoeft in dat geval het loon niet door te betalen. Het is aan te bevelen om de werknemer hierover vooraf te informeren. De werkgever en werknemer kunnen in onderling overleg eventueel afspreken dat de werknemer zijn ADV/ATV of vakantiedagen inzet.

Als een huisgenoot ziekteverschijnselen als koorts en droge hoest vertoont, dan luidt de RIVM-richtlijn ‘blijf thuis’. Volgens de kantonrechter in Maastricht* moet in zo’n geval ook het loon van de werknemer door de werkgever worden doorbetaald. Volgens de kantonrechter geldt: ‘indien een werknemer in contact is geweest met een persoon die mogelijk besmet is met het coronavirus of een zieke huisgenoot heeft en van overheidswege in quarantaine moet en niet thuis kan werken omdat dit in zijn/haar beroep onmogelijk is, is dat een omstandigheid die niet in de risicosfeer van werknemer ligt. De werkgever is in dat geval verplicht het loon door te betalen.'

Terugkeer vakantie

Vraag vóór aanvang van de werkzaamheden van de werknemer of hij of zij in een gebied is geweest met code oranje of rood. De werkgever heeft een gerechtvaardigd belang om hier naar te vragen. Deze dient namelijk te voldoen aan haar (wettelijke) zorgplichten voor werknemers en/of klanten. Het is daarom belangrijk dat het beleid van te voren bekend wordt gemaakt aan de werknemers.

Acties van de werkgever

Als werkgever kun je de werknemers voordat zij gaan genieten van hun vakantie op de volgende zaken wijzen:

De situatie rond het coronavirus kan in elk land (ook waar sprake is van code geel) en op ieder moment veranderen.
Bij verandering van code geel naar oranje of rood dient de werknemer zo snel mogelijk naar Nederland terug te keren.
Er geldt in ieder geval geen loondoorbetalingsverplichting indien de werknemer niet kan terugkeren van een vakantieland met code oranje of rood.
Er geldt geen loondoorbetalingsverplichting indien de werknemer is afgereisd naar land / plaats met een code rood of oranje en bij thuiskomst in quarantaine moet, tenzij de werknemer de bedongen arbeid vanuit thuis kan blijven verrichten.
Een repatriëringsoperatie door de overheid ligt niet voor de hand, aangezien de werknemer zelf het risico neemt om af te reizen naar het buitenland.
Indien bij terugkeer van vakantie klachten ontstaan, dient de werknemer dit direct bij de werkgever kenbaar te maken en voert overleg met de GGD of de bedrijfsarts. Het gehele huishouden van de werknemer blijft thuis.
Wellicht biedt de CAO of arbeidsovereenkomst mogelijkheden om de loondoorbetaling te beperken tot 70% en kan worden afgezien van een aanvulling tot 100% nu werknemer ten gevolge van de reis ziek is geworden. Controleer de CAO en de arbeidsovereenkomst.
Attendeer jouw werknemers erop om actuele informatie per vakantieland te controleren op nederlandwereldwijd.nl of via de app van Buitenlandse Zaken.

Hulp nodig? Onze specialisten ondersteunen je graag!

Wil je meer informatie over de arbeidsrechtelijke gevolgen van vakantie in tijden van corona of heb je een specifieke vraag over de vakantie van (één van) jouw werknemers? Neem dan contact op met één van onze specialisten: Joyce de Graaff of Bas Jeckmans. Zij helpen je graag verder!