WAB: Extra regels voor oproepkrachten

De vraag naar arbeid binnen ondernemingen kan voortdurend wisselen. Door werknemers aan te nemen op basis van een oproepovereenkomst, vullen werkgevers de vraag naar arbeid in met de inzet van oproepkrachten. Dit geeft werkgevers flexibiliteit. Een oproepkracht is een werknemer die pas komt werken als je hem oproept. Hieronder vallen ook min-max overeenkomsten. De regering is van mening dat de positie van oproepkrachten onzeker is, omdat er zowel inkomensonzekerheid is als onzekerheid over de tijdstippen waarop gewerkt moet worden. De WAB wil oproepkrachten meer zekerheid geven en daarom zijn de regels met betrekking tot oproepkrachten per 1 januari 2020 aangepast en uitgebreid.

Wat is er veranderd?

De WAB heeft aanvullende regels geïntroduceerd met betrekking tot de oproepkrachten:

• Een belangrijke uitbreiding van de regels is dat de werkgever verplicht is om na verloop van 12 maanden binnen 1 maand aan de oproepkracht een aanbod te doen voor een arbeidsovereenkomst met een vaste arbeidsomvang. De aan te bieden vaste arbeidsomvang betreft de gemiddelde gewerkte arbeidsduur in de voorafgaande 12 maanden.
• Let op! Het aanbod voor een vaste arbeidsomvang dient jaarlijks te worden herhaald, ook wanneer de betreffende oproepkracht het vorige aanbod voor een vaste arbeidsomvang eerder had afgewezen. Hierbij geldt vanaf 1 juli 2021 dat het aanbod voor de vaste arbeidsomvang moet ingaan uiterlijk 2 maanden nadat de 12 maanden zijn verstreken.
• Het is overigens niet verplicht dat de oproepkracht het aanbod voor de vaste arbeidsomvang aanvaardt. Bij het niet aanvaarden van het aanbod kunnen werkgever en werknemer besluiten om op oproepbasis vast te gaan. Vanuit werkgeversperspectief is het in dat geval wel wenselijk de afwijzing van de vaste arbeidsomvang schriftelijk vast te leggen ten einde om een loonclaim achteraf van de hand te kunnen wijzen.
• Vergeet of verzuimt een werkgever na deze 12 maanden binnen 1 maand een overeenkomst met vaste arbeidsomvang aan te bieden, dan heeft de oproepkracht recht op loon over de gemiddelde arbeidsduur over de afgelopen 12 maanden. Het gaat hier om meer dan alleen een rechtsvermoeden zoals dat geldt bij het rechtsvermoeden van de arbeidsomvang ex artikel 7:610b BW. Daarbij geldt dat een loonvordering pas verjaart na 5 jaren.
• Een oproepkracht moet minimaal 4 dagen van te voren schriftelijk of elektronisch worden opgeroepen.
• Wanneer de oproep binnen deze 4 dagen wordt ingetrokken of de werktijden worden gewijzigd, heeft de oproepkracht alsnog recht op loonbetaling voor de uren waarvoor hij oorspronkelijk was opgeroepen. Voor de gewijzigde uren geldt dat de oproepkracht dan recht op loon heeft zowel over de initiële uren als over de gewijzigde uren van de oproep. Let op! Alleen bij CAO kan van de termijn van 4 dagen worden afgeweken.
• De oproepkracht kan de arbeidsovereenkomst opzeggen met inachtneming van een opzegtermijn van slechts 4 dagen. Deze termijn kan bij cao nog worden verkort.
• Op de loonstrook dient te worden vermeld dat er sprake is van een oproepkracht. Dit is bedoeld om de oproepkracht meer bewust te maken van zijn of haar rechten.

Naast bovenstaande gold voor oproepkrachten al dat een oproepkracht recht heeft op 3 uur loon per oproep. Per oproep geldt dan ook dat u de oproepkracht in elk geval minimaal 3 uur werk moet aanbieden want de oproepkracht heeft in elk geval recht op loon over 3 uren.

Bovendien kan een oproepkracht na verloop van drie maanden een beroep op het rechtsvermoeden omvang van de arbeid. De overeengekomen arbeidsduur wordt vermoed gelijk te zijn aan de gemiddelde arbeidsduur in de voorafgaande drie maanden. Dit rechtsvermoeden is daarentegen weerlegbaar door de werkgever. Een oproepkracht is bedoeld om zogenaamde “pieken in werkdruk” op te vangen. Wanneer de oproepkracht regelmatig en structureel wordt opgeroepen, waardoor een bepaald arbeidspatroon ontstaat, kan een parttime arbeidsovereenkomst ontstaan met alle gevolgen van dien.

Door de Wet transparante en voorspelbare arbeidsvoorwaarden per 1 augustus 2022 zijn de regels voor oproepkrachten nogmaals aangescherpt.