Het gevaar dat in kennis schuilt

Ik geloof heilig in ontwikkeling en vernieuwing. Dat is precies waarom ik zo van mijn vak, de IT, houd. Iedere innovatie, lancering of update gaat nog sneller dan de vorige. Het is hard werken om ‘bij’ te blijven, maar dat doe ik graag. Ik leer constant nieuwe dingen en mijn kennis groeit met de dag. Maar juist in die vakkennis schuilt ook een gevaar.

Als iemand me in het werk een probleem voorlegt, dan scan ik in mijn hoofd razendsnel welke technische oplossingen ik zou kunnen inzetten. Ik betrap me erop, dat ik daardoor niet altijd voldoende ‘open’ luister. Ik benader de vraag namelijk vanuit mijn parate kennis. Maar binnen het eigen denkkader blijven, zorgt ervoor dat ik zaken automatisch uitsluit. Zonde! Want wie zegt me dat er niet ook nog heel andere alternatieve oplossingen mogelijk zijn?

Honderd keer waarom

Yara is mijn tweejarige dochtertje. Zij hanteert een totaal andere benadering dan ik. Ze vult helemaal niets vooraf in. Onbevangen stapt ze op het onbekende af. Nieuwsgierig onderzoekt zij haar omgeving. Leergierig stelt ze voortdurend vragen. Soms wel honderd keer ‘Waarom papa?’. Zo verzamelt ze maximaal informatie over die onbekende wereld om haar heen. Ze ontwikkelt zich daardoor als een speer. Wat dat betreft kan ik eigenlijk wat van háár leren.

In de praktijk merk ik namelijk dat het niet makkelijk is om je referentiekader – ook al is het maar tijdelijk – overboord te gooien. Heel onze maatschappij draait  immers om kennis. Het begint al op school: Je krijgt een tien als je het antwoord weet. Maar nieuwe, onverwachte oplossingen liggen juist niet in de antwoorden die je al kent. Maar hoe kun je dat onbekende terrein met verrassende mogelijkheden bereiken?

Geen kus, wel thee

Op het werk maak ik deel uit van onze innovatie-werkgroep. We zoeken naar mogelijkheden om een ‘innovatie-plek’ te creëren binnen ons nieuwe kantoor in Veghel. Het moet een ruimte worden waar collega’s, ondernemers, studenten en gastdocenten onderling of met elkaar kunnen pionieren, brainstormen en delen. Hoe meer kruisbestuivingen, hoe beter. Dat gaat absoluut synergie opleveren. In onze werkgroep ontdekte ik dat je pas tot inspiratie en vernieuwing komt, als je je volledig durft te verbinden met elkaar en met het onderzoeken van ideeën. Dat betekende ook: de focus op het resultaat loslaten. Dit gaf ruimte aan het onverwachte.

Dit brengt me weer bij Yara, mijn muze. Wat kan dat meisje zich met haar spel verbinden! Zodra ik thuiskom van een werkdag gaat zij meteen thee zetten. Geen tijd voor een kus, maar wel eindeloos veel kopjes ‘als of’-thee. Ze oefent en oefent, en verbetert zichzelf vol overgave. Spelen is leren. Zij is het levende bewijs. In onze werkgroep was het niet anders. Door samen gebiologeerd aan de slag te gaan, kwamen we met elkaar in een ongekende flow. Het leverde ons verrassende uitkomsten.

Creatieve kracht

Dus mijn tip voor iedereen die wil innoveren: probeer door de ogen van een kind te kijken naar de wereld. Doe geen aannames, vul niets vooraf in en maak jezelf oordeelvrij. Blijf, net als mijn Yara, in verwondering vragen stellen.

Kortom: maak vooral gebruik van de creatieve kracht van wat ik de ‘Yara-methode’ noem.